“Het genderaspect is een onmisbare schakel binnen de klimaatcrisis. Bij het bekijken van de oplossingsmogelijkheden moet er ook een diversiteit aan zienswijzen vertegenwoordigd worden. Met name meisjes en vrouwen van Afro-, Inheemse en Aziatische afkomst moeten deel uitmaken van het besluitvormingsproces. Zij worden vaak vergeten, terwijl zij behoren tot de meest kwetsbare groepen,” zegt Maliha Khan.
Zij is president en CEO van Women Deliver, een internationale organisatie die zich sterk maakt voor gendergelijkheid en de gezondheid en rechten van meisjes en vrouwen. In een exclusief interview met Suriname Herald geeft Khan haar zienswijze over de cruciale intersectie tussen klimaat en gender.
Volgens Khan dragen vrouwen en meisjes uit arme en gemarginaliseerde gemeenschappen het minst bij aan de uitstoot van broeikasgassen die verantwoordelijk zijn voor klimaatverandering. Hun koolstofvoetafdruk is gering. Echter draagt deze groep de zwaarste last van de klimaatcrisis.
Als voorbeeld hiervan noemt zij de toename van gender-gerelateerd geweld en de moeilijkheden die vrouwen en meisjes in rurale gebieden ervaren doordat zij afhankelijk zijn van de landbouw die zwaar beïnvloed wordt door klimaatverandering. Dit werkt vaak door naar educatie, gezien meisjes vaak moeten stoppen met het onderwijs om hun moeder te helpen vanwege de extra lasten.
Khan, die tijdens de 28ste Conference of the Parties heeft deelgenomen aan verschillende gender-paneldiscussies, betreurt het gebrek aan adequate vertegenwoordiging van meisjes en vertrouwen. “Kijk maar naar de foto van de wereldleiders. Kijk maar naar het profiel van de verschillende onderhandelaars tijdens de COP. Hoeveel daarvan zijn vrouwen? Hoe willen wij dan dat de belangen van deze kwetsbare groepen worden meegenomen?” vraagt zij zich retorisch af.
Zij ziet echter wel een sprankje hoop. Zo noemt zij de historische loss and damage fund, die volgens haar de potentie heeft genderongelijkheid te minimaliseren indien er genoeg fondsen beschikbaar gesteld worden hiervoor.
Hakiem Lalmahomed, Women Deliver Alumni uit Suriname, kan zich volledig terugvinden in de zienswijze van Khan. Hij benadrukt dat klimaatverandering geen genderneutraal fenomeen is. Hij noemt klimaatverandering een wereldwijde noodsituatie en een van de grootste uitdagingen waarmee de mensheid vandaag wordt geconfronteerd, waarbij vrouwen en meisjes extreem kwetsbaar voor zijn.
“Er is dringend actie nodig, waarvoor coördinatie op – en oplossingen van – alle niveaus nodig zijn. Op de voorgrond staan de armen en meest kwetsbaren, die vaak niet over de middelen beschikken die nodig zijn om zich aan te passen aan het veranderende klimaat en de bescherming van hun levensonderhoud en welzijn te waarborgen. Gemeenschappen hebben lokaal beschikbare oplossingen nodig om hun aanpassingsvermogen te versterken, en ze hebben ook opgeschaalde en gerichte actie nodig. Met name vrouwen en meisjes – die al onevenredig zwaar worden getroffen – zullen aan hun lot worden overgelaten als dergelijke maatregelen niet worden genomen.”
Lalmahomed gaat een stapje verder door te stellen dat klimaatverandering seksuele en reproductieve gezondheid en rechten ondermijnt. Dit is niet ongegrond. Volgens data van de United Nations Population Fund wordt verwacht dat de gevolgen van de klimaatverandering de behoefte aan humanitaire respons tegen 2030 zullen verdubbelen.
Hierdoor zal de vraag om tegemoet te komen aan de behoeften van de getroffenen, met name die met betrekking tot hun seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, aanzienlijk toenemen. Hitte verslechtert de gezondheidsresultaten van moeders en pasgeborenen, waarbij onderzoek suggereert dat een toename van één graad Celsius in de week voor de bevalling overeenkomt met een zes procent grotere kans op doodgeboorte.
Klimaatactieplannen moeten volgens Lalmahomed daarom investeren in de gezondheid en het onderwijs van vrouwen en meisjes, aangezien dit een grote bijdrage zal leveren aan hoe gemeenschappen zich kunnen aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering.
