Andy Arduin is een jonge talentvolle Nederlandse Surinamer die al ruim 20 jaar bezig is met het ontwerpen van en kleden van personen in de mooiste koto. Arduin is de oprichter van Sanisa; een organisatie die de Surinaamse cultuur – met name de koto – het respect en waardering geeft die het verdient. Arduin geeft aan dat het maken van koto’s bij hem thuis gebeurde. Zijn nu wijlen oma Ginette Villefort meer bekend als oma Nette was een talentvolle vrouw.
Arduin verloor zijn moeder op 8-jarige leeftijd. Oma Nette verhuisde toen van Suriname naar Nederland om voor Andy en zijn broer te zorgen. Ze nam daarbij al haar koto’s en angisa’s mee. In Nederland begon oma Nette ook met het vervaardigen van koto’s, precies zoals zij in Suriname gewoon was. Oma Nette was in Suriname bij diverse koto-verenigingen aangesloten, zoals Opra en Viola. Verder zong zij in de muziekgroep Nowtu Mofina; een echte ‘culturu uma’ dus.
Het heengaan van haar dochter had oma Nette echter een mentale klap bezorgd waardoor zij de vaardigheden van het vouwen van de angisa kwijt was. Arduin kende de angisa die hij thuis zag, niet. Zijn moeder droeg ook geen koto. Hij werd nieuwsgierig en begon zelf aan de angisa te knutselen. Oma Nette had veel gevouwen hoofddoeken in huis. Deze waren gevouwen door zijn, nu wijlen, oma Wanda Denz. Zij nam Andy vanaf zijn negende mee naar kotodansi’s en wintiprey’s. Ook was hij vaak aanwezig bij wintiprey’s georganiseerd door een wijlen tante Helouise Holband.
Arduin moest opletten en de kneepjes van het vak goed onthouden. Niet wetende dat dit vandaag de dag van grote waarde zou zijn voor hem als persoon en de Surinaamse gemeenschap. Arduin heeft zijn oma vaker koto’s zien maken en ook vrouwen zien kleden. Rond zijn 18e kreeg hij wijlen Georgetine Krenten op bezoek om haar in haar verjaardagskoto te kleden. Het was op dat moment toen zijn oma hem de regels en rituelen bijbracht die horen bij het kleden van een vrouw in een koto. Arduin heeft zijn kennis kunnen verrijken daar hij door én tussen ouderen is opgevoed.
Binnen de Afro-Surinaamse cultuur is het volgens Arduin taboe dat mannen angisa vouwen of vrouwen aankleden. Hij besloot op gegeven moment te stoppen met het angisa vouwen. Van Tascha Blankedal kreeg hij echter een breder perspectief. Ze zei: ”Andy ben je gek geworden, je hebt talent. Begin een Facebookpagina en vouw angisa’s.” Zo is de naam Sranan Angisa (Surinaamse hoofddoek) ontstaan. Deze naam werd uiteindelijk verkort tot Sanisa.
Arduin maakt traditionele koto’s, dus zonder de motiefjes die nu op koto’s worden geplaatst. Hij houdt vast aan de fosten koto, die stijlvol en uniek oogt. “Geen borduurwerk, maar wel van exclusieve textielsoorten”, aldus de koto-ontwerper. Op de vraag wat zijn toekomstplannen zijn, reageert hij in eerste instantie met een ‘odo’ van zijn om, namelijk: “Furu taki na furu verantwortu.” “En er liggen kapers op de kust, dus mijn plannen houd ik geheim.” Arduin wil wel kwijt dat hij zich sterkt blijft maken voor cultuurbehoud en -overdracht.
