Als het iets is dat ons land verdeeld, dan is het 8 december 1982 wel. De verdeling begint al bij de beschrijving van die periode. Door de groep personen die overtuigd is dat het om moorden gaat, wordt steevast van de decembermoorden gesproken. Weer anderen typeren deze periode als de decembergebeurtenissen.
De laatste groep is meestal gelieerd aan de Nationale Democratische Partij waar president Desi Bouterse voorzitter van is. Bouterse is hoofdverdachte in het 8 decemberstrafproces. En dat is nu juist de crux van de zaak. De aanname van de amnestiewet op 5 april 2012 heeft de zaak voorlopig ‘on hold’ gezet.
8 december 1982 zal de geschiedenis ingaan als een van de meest duistere dagen van de moderne Surinaamse geschiedenis. De vraag wat op die dag precies heeft plaatsgevonden en wie de schuldigen zijn, zal voorlopig onbeantwoord blijven.
Wij of zij
De huidige coalitie onder leiding van president Bouterse heeft altijd gezegd dat de zaak moet worden onderzocht en dat dan naar buiten zal komen wie allemaal de schuldigen zijn en wie er allemaal achter zaten. Meerdere malen heeft Bouterse op podia gezegd dat hij de beerput zal opentrekken over 8 december 1982. Nederland en vooral Amerika zouden erachter zitten. De 8 decemberslachtoffers waren pionnen van het buitenland die hier de macht moesten overnemen, is het vaak gehoorde credo van Bouterse. “Het was wij of zij, en dan kies ik voor zij….om te gaan”.
Nu de rechtszaak, het 8 decemberstrafproces, eindelijk en moeizaam is begonnen, hadden Bouterse en de andere verdachten eindelijk de kans hun verhaal te doen en hun eventuele onschuld te bewijzen. Met name hoofdverdachte Bouterse koos ervoor om niet naar de rechtbank te gaan. Sterker nog, Bouterse erkende de krijgsraad niet.
De rechtbank werd wel erkend toen Bouterse vond dat parlementariër Arthur Tjin-A-Tsoi (Nieuw Front/NPS) onwaarheden verkondigde door tegen de Times of Suriname te zeggen dat de president een jacht genaamd “Seadog” met staatsmiddelen had gekocht. President Bouterse ontkende deze aantijging en eiste via de kortgeding rechter excuses van Tjin-A-Tsoi. Door de kortgeding rechter werd de president in het gelijk gesteld. De rechter bepaalde dat Tjin-A-Tsoi publiekelijk zijn verontschuldigingen aan de president moest aanbieden en wel in alle dagbladen van Suriname.
In dit geval was de rechterlijke macht dan wel goed om de zaak van de president te toetsen aan wet en recht in Suriname. Het is dan niet te rijmen met Bouterse’s neglect van de rechtbank in het 8 decemberstrafproces.
Waarheidscommissie
De tegenstanders van het 8 decemberstrafproces zeggen dat het proces de waarheid niet boven tafel zal brengen. Het strafproces wordt zelfs als “politiek proces” getypeerd. Zij opteren derhalve voor een Waarheidscommissie. Deze commissie werd ook met veel tamtam aangekondigd en deze werd zelfs in de amnestiewet opgenomen. Na ruim anderhalf jaar is van de instelling van een Waarheidscommissie niets meer vernomen. De oppositie werkt er niet aan mee, de coalitie zwijgt in alle talen.
De aanname van de amnestiewet zal voor nu in de ogen van de parlementaire coalitie, lees de president, het beste lijken. Het beste voor Suriname, sommigen zullen zeggen het beste voor de persoonlijke belangen van de president en zijn consorten. Maar de tijd zal leren dat de aanname van de amnestiewet in De Nationale Assemblée misschien wel eerder een pyrrusoverwinning zal blijken te zijn.
Troost
Een troost voor de nabestaanden van 8 december 1982 is misschien wel de mededeling van de krijgsraad op 12 februari 2013. De krijgsraad zei toen dat het 8 decemberstrafproces niet wordt stopgezet, zoals was gevraagd door de advocaat van Bouterse, Irwin Kanhai. Het is nu dan wachten op het in te stellen Constitutioneel Hof of een nieuwe coalitie die de amnestiewet weer ongedaan zal maken, zoals in veel Latijns-Amerikaanse landen het geval is geweest en recentelijk nog in Thailand.
Voor nu zullen de nabestaanden van John Baboeram (31), Bram Behr (31), Cyrill Daal (46), Kenneth Gonçalves (42), Eddy Hoost (48), André Kamperveen (58), Gerard Leckie (39), Sugrim Oemrawsingh (42), Lesley Rahman (28), Surendre Rambocus (29), Harold Riedewald (49), Jiwansingh Sheombar (25), Jozef Slagveer (42), Robby Sohansingh (37) en Frank Wijngaarde (43), moeten wachten op de voortzetting van het 8 decemberstrafproces.
