De gemoederen in Suriname hebben een vorm aangenomen die vergelijkbaar is met de situatie onder Bouterse. Mensen waren tegen Bouterse, en dan was alles, zelfs de hoeveelheid regenval, de schuld van Bouterse. Of men was voor Bouterse, en dan was alles goed, ook al beroofde de governor de Centrale Bank. Neks no fout.
| ADVERTENTIE |
  |
Nu zie je iets soortgelijks richting Santokhi. Volgens de NDP’ers en de teleurgestelde gelukzoekers van de VHP is alles de schuld van Santokhi. De diehard VHP’ers vinden daarentegen dat je veel door de vingers moet zien bij Santokhi en bedekken alles met de mantel der liefde voor de grote roerganger.
Feit is dat alle vier groepen—pro NDP, anti NDP, pro VHP en anti VHP—niet opkomen voor het belang van Suriname. Zij zien de feiten, maar verzinnen argumenten om er een draai aan te geven, afhankelijk van hun valse motieven.
Schuldenpositie
Deze houding zie je terug in de discussie rond de schuldenpositie van Suriname. Ik spreek uit ervaring. Nadat ik tabellen van het Bureau voor de Staatsschuld had gedeeld, kreeg ik fascinerende reacties, die ik ook in de media las en hoorde. NDP’ers en gefrustreerde en teleurgestelde VHP-gelukszoekers haasten zich om argumenten aan te dragen, zodat de samenleving niet inziet dat de schuldenpositie van Suriname in juni 2024 lager was dan in juni 2020.
De leningen, of beter gezegd de schuldenpositie van Suriname, volgens het Bureau voor de Staatsschuld geven aan dat Suriname per juni 2020 verplichtingen had aan schuldeisers van ongeveer US$ 3750 miljard, en dat deze verplichtingen per juni 2024 ongeveer US$ 3400 miljard bedroegen. Trouwens, dit zijn allemaal afgeronde bedragen. Voor details, zie de tabel. Ik moet dit helaas expliciet bijschrijven; anders heeft de anti-Santokhi-fanclub een extra argument om alles in twijfel te trekken. Uit de gegevens van het Bureau voor de Staatsschuld blijkt dus een daling van de verplichtingen met US$ 350 miljoen. Alle schulden zijn volgens de wettelijke regels opgenomen in het overzicht.
Schuldenpositie
Aangezien de SRD niet waardevast is en het goed is om knippa’s met knippa’s te vergelijken, zijn de verplichtingen in US-dollar samengevat, wat trouwens ook normaal is bij analyses van financiële cijfers.
Wat wil je niet zien
Plotseling doemen de anti-Santokhi-stemmen op en komen zij met óf niet ter zake doende argumenten óf met zelfs valse of tegenstrijdige argumenten. Er is maar één motief bij hen, en dat is om te voorkomen dat Santokhi met de eer gaat strijken. Stel je eens voor, zeg! Soms denk ik dat deze mensen in staat zouden zijn om Suriname stiekem meer schuldverplichtingen aan te praten als zij daarmee Santokhi in de wielen kunnen rijden—desnoods ten koste van land en volk.
De argumenten waarmee de anti-Santokhi-fanclub op de proppen komt, zijn:
1. Bureau voor de Staatsschuld is onbetrouwbaar
Dit hoor je vooral van de NDP’ers. Vreemd, want het zijn dezelfde NDP’ers die vóór mei 2020 en kort na mei 2020 zo op het Bureau voor de Staatsschuld hamerden en steeds probeerden te verwijzen naar het Bureau voor de Staatsschuld als autoriteit om aan te tonen dat de schulden heus niet zoveel waren als de VHP’ers rondbazuinden. Dus toen was het Bureau voor de Staatsschuld wel goed voor hen, maar nu moet het Bureau worden beklad omdat zij Santokhi onderuit willen halen, al is dat ten koste van het Bureau voor de Staatsschuld.
2. De cijfers van het Bureau voor de Staatsschuld kloppen niet omdat niet alles is geregistreerd
Plotseling komt de anti-Santokhi-fanclub met dit argument. Maar vreemd genoeg beroepen al deze mensen zich op informatie uit publicaties waarmee zij hun argumenten proberen te onderbouwen. Dus die gepubliceerde cijfers van hun bronnen zijn correct, maar die van het Bureau voor de Staatsschuld niet? Hoe doorzichtig kan men nog zijn in hun poging om Santokhi een loer te draaien?
3. De schuldenpositie is omlaag gegaan vanwege de koers
Plotseling is men niet geïnteresseerd in de hoogte van de verplichtingen, maar in hoe die omlaag is gegaan. Deze discussie heb ik afgelopen week nog zelf gevoerd met Nerkust bij D-TV. Vreemd genoeg trokken Nerkust, D-TV en andere NDP’ers de conclusie dat, omdat een deel van de verlaging door de koers komt, de schuldpositie dus niet omlaag is. Ondanks dat ik herhaaldelijk zei dat de hoge koers onder andere een reden is—dus niet de enige reden—voor een verlaagde verplichting naar schuldeisers toe en dat het per saldo gaat om de schuldenpositie en niet hoe die omlaag is gekomen. Zo moeilijk kan het niet zijn, zou je denken, maar de onthutsing is toch groot als je ziet dat men blijft volharden in deze discussie. Kennelijk wordt deze discussie alleen gevoerd om Santokhi enig krediet te ontnemen.
Er is iets heel vreemds in de gedachten van deze groep mensen. Santokhi krijgt alle schuld voor het feit dat de boodschappen duurder zijn geworden door de hoge USD-koers. De critici benadrukken dat punt voortdurend. Maar nu de schuldenpositie lager uitvalt dankzij diezelfde hoge koers, draaien dezelfde critici om en ‘belagen’ Santokhi opnieuw, want Santokhi mag geen voordeel hebben van die hoge koers. Dit kan alleen in de kronkels van mensen met een foute inborst. Men is niet beschaafd genoeg om principieel te zijn en toe te geven dat de schuldenpositie lager is en dat Santokhi bij de schulden even op de thermiek van de hoge koers zit. Cruijff zou zeggen: “Elk nadeel heb zijn voordeel.”
Overigens vormen de SRD-schulden slechts een deel van de totale schuld. Het gaat voornamelijk om binnenlandse schulden (22 procent van de totale schulden). De buitenlandse schulden zijn in vreemde valuta, voornamelijk US-dollar. Dus de thermiek van de koers waar Santokhi zogenaamd op drijft, is ook maar beperkt.
Fatsoen en principe
Als Surinamers niet het fatsoen kunnen opbrengen om eerlijk tegenover zichzelf te zijn, dan moeten zij ook niet elke dag vragen om een integere leider. Zo’n leider gaat niet uit de hemel komen vallen. Suriname is te lang gepolariseerd geweest in pro- en anti-Bouterse. Nu lijkt Suriname verdeeld te zijn in pro- en anti-Santokhi. De waarheid is voor velen niet meer relevant; dat willen zij niet meer horen. Mensen van wie aantoonbaar is dat zij ‘criminelen’ zijn, van wie bewijsbaar is dat zij gefrustreerd zijn omdat zij “dat lekkers” dat zij zochten bij Chan niet hebben gekregen, en mensen van wie duidelijk is dat zij alleen kritiek hebben omdat zij vier jaar droog staan en hun magen knorren—dat zijn de mensen die schaamteloos zeggen dat Santokhi weg moet omdat hij slecht is voor het land. Moeten zij dan komen? Komen peh? Du san?
Suriname lijkt straks te moeten kiezen tussen slecht, slechter of slechtst.
Hikmat Mahawat Khan
PS: Ik moet namens de buurvrouw vragen wanneer de Panam-case grondig vanaf de NDP-periode wordt onderzocht en wanneer de rechter gaat besluiten dat de oud-gouverneur van de CBvS de ten onrechte gefactureerde gelden door zijn bedrijf, volgens de Belgische rechter, gaat terugstorten.
