De jaarrede zat vol met demagogie en misleidingen. Het was een bevestiging van het onverbeterlijk gedrag van president Chan Santokhi en een bewijs dat het een illusie is om te geloven dat hij gaat veranderen en dat zijn handreiking oprecht is. Om te voorkomen dat ik weggezet word als een criticus van deze president zal ik de jaarrede op de operatietafel leggen en aan de hand van passages aantonen wat ik bedoel met misleiding, demagogie en het onverbeterlijk gedrag.
Wat staat in de jaarrede en waarom is het misleiding?
1. Op pagina 2 en pagina 28 staan: “Internationaal is Suriname weer op de kaart gezet” en “…en worden niet meer beschouwd als een land waar je met een grote bocht omheen moet lopen”.
Hiermee blijft hij (subtiel) verwijzen naar de “vorige regering” en de samenleving voeden met demagogie want er is geen land, behalve Nederland, waarmee Suriname nu plots wel contact mee heeft en waarmee er voorheen geen contact was. Dit is een mythe die door hem en zijn aanhangers stelselmatig verteld wordt zonder bewijzen. Het contact tussen de regeringen – let wel de regeringen – van Suriname en Nederland zijn nu hersteld, dat klopt. Maar na twee jaar kan Suriname niet aangeven wat voor materiële – let wel materiële! geen dozen en een paar ambtenaren – impact van de herstelde relatie met Nederland op Suriname is geweest. Voor de goede orde, ik pleit zelf voor goede relaties met alle landen maar zeker ook met Nederland. De kritische opmerking hier heeft te maken met het zo hoog opgeven van herstel wat materieel nog niks betekent en kan niet opwegen tegen de goede banden met China, India en Cuba.
Overigens het was Suriname die de deur naar Nederland dichtdeed op de uitspraak van de premier dat hij Desi Bouterse geen hand zou schudden en niet Nederland. Dat blijkt met de kennis van nu mogelijk zinloze stoerdoenerij van de Nederlandse premier want hij zou Ronnie Brunswijk ook niet de hand schudden, maar zoals iedereen nu weet heeft Mark vele drankjes en hapjes samen met Ronnie genuttigd.
De soep wordt dus heus niet zo heet gegeten als die wordt opgediend. Relevant in gedachte te houden is dat Nederland de relatie met Rusland niet heeft verbroken en Mark Rutte heeft nooit gezegd dat hij Vladimir Poetin niet de hand zou schudden nadat bekend was geworden dat Rusland medeplichtig was bij het neerhalen van MH17 waarbij 192 Nederlanders het leven lieten. Is de Nederlandse houding naar Bouterse naar aanleiding van de decembermoorden maatgevend voor de houding van het buitenland? Ook hier voor de goede orde, ik wil benadrukken dat de decembermoorden een hele verdrietige zaak is voor alle Surinamers.
2. Op pagina 2 en3 een opsomming van afgeronde projecten zoals “….brengen van schoon en zuiver drinkwater…..”.
Hier zie je een misplaatste borstklopperij zonder de ‘grani’ te geven aan de vorige regering want veel van de projecten zijn wel geïnitieerd door de vorige regering. Immers in zijn eigen Herstelplan (pagina 134) van begin 2021 staan 133 projecten genoemd waarvan de financiering van 104 projecten al geregeld waren en waarvan 57 projecten al in uitvoering waren. Het zijn dus juist de afronding van veel van de 57 projecten die hij nu opsomt in zijn jaarrede en kwalificeert het als zijn eigen verdienste, dat is misleiding en misplaatst.
3. Op pagina 7 staat: “….Hoe ziet onze samenleving eruit? Is dat de samenleving welke wij willen overdragen aan de volgende generatie?” en op pagina 9 staat: “….de versteviging van de noodzakelijke waarden en normen” …. “Ethiek en moraal zijn belangrijk om dit soort maatschappelijke vraagstukken in combinatie met zware straffen afdoende aan te pakken”.
Het is bizar dat de president praat over ethiek en moraal en het overdragen aan de volgende generatie, terwijl hij zelf heel slecht moreel ethisch handelt. De belangenverstrengelingen met zijn benoemingenbeleid zijn geen toonbeeld van goede ethiek, moraal en goede waarden en normen. Hij lapt alle normen en waarden van good governance aan zijn laars en geeft daarmee een slecht signaal aan de volgende generatie. Is dit wat hij wil overdragen aan de volgende generatie?
4. Op pagina 11 staat: “…Ons land heeft enorme potenties in de agrarische sector, het toerisme en thans nog in de extractieve industrie met goud, graniet, olie en gas.”…en pagina 16 staat: “Suriname Investment and Trade Agency” (SITA) de CEO aan te leveren. Via dit instituut zullen wij in staat zijn op een meer professionele wijze investeerders aan te trekken”.
Het is het eeuwige voorbeeld van een worst voorhouden, van fata morgana verhalen. De opsommingen als los zand zonder enige onderbouwing. Nergens wordt vermeld wat de ontwikkelingsvisie van hem is en het is hem in twee jaar niet gelukt om een ontwikkelingsplan voor het land te presenteren. Na Surfin etc. komt hij met SITA, maar nog steeds zonder een ontwikkelingsplan met projecten en investeringsbehoefte inclusief rendementsverwachtingen. Hoe wil hij dan investeerders aantrekken? Internationale verstandige investeerders zoeken rendement, investeren op basis van zoiets als een prospectus.
Het is hem nog steeds niet gelukt om verhalen te vertalen naar concrete investeringsprojecten. Dit is dus demagogie, een fata morgana, een zeepbel of luchtballon. We kennen allemaal de kneuzingen met (a) HPSG, (b) 150 investeerders en (c) Dubai waar er met geen woord over wordt gerept. Wie zegt dat men geleerd heeft van de missers als men die missers angstvallig verzwijgt. Dat is toch niet bemoedigend en totaal niet hoopgevend, behalve voor de diehard VHP-fanclub. Die zijn net als de Iraakse minister die bleef volhouden dat Bagdad veilig was terwijl de Amerikanen door de straten van Bagdad aan het marcheren waren die live verslagen werd door CNN.
5. Pagina 9 staat: “…maatschappelijk fundament ook verzwakt, door persoonlijke aanvallen aantijgingen en beschuldigingen naar elkaar toe. Alleen met het doel de ander vaak op een anonieme wijze persoonlijke schade te willen toebrengen. Dit is zeer ernstig en afkeurenswaardig”.
Bizar is dit. Hij is degene die al twee jaar lang als president, een instituut, mensen besmeurt en aanvalt. Was hij niet degene die steeds bij alles de vorige regering erbij haalde met insinuaties over fraude en corruptie zonder dat iemand ergens voor wordt vervolgd maar ondertussen zijn wel hele groepen ‘beschadigd’ wat hun naam betreft. Zo hebben hele hordes Melvin Bouva nooit ontmoet, maar hij staat nu synoniem voor NSO, hij is al beschadigd in zijn naam en eer zonder dat hij maar één keer voor verhoor is opgeroepen. En wie doet hieraan mee? Staan praten als een gast op jouw verjaardagsfeest is iets te goedkoop.
6. Op pagina 32 staat: “…omdat een kritische houding van parlementaire en buitenparlementaire groepen ons scherp houdt” en … “een beroep doen op al deze organisaties om vooral door te gaan met de kritische maar bovenal constructieve opstelling”.
Men kan zijn oren en ogen niet geloven want het is toch dezelfde president die nog enkele weken geleden stond te foeteren in het parlement tegen enkele assembleeleden – volksvertegenwoordigers !! – die rechtmatig kritische beschouwingen hadden bij schimmigheden bij de SLM waarvan later bleek dat de president niet transparant en eerlijk in was. Hij was toch niet blij met de protesten van Organic? Hij probeerde de protesten heel subtiel te dwarsbomen met zijn afsluitingen van wegen? Hij kwam niet eens naar buiten en heeft geen enkele keer de moeite genomen om persoonlijk fysiek een ontmoeting in het openbaar te hebben met het volk. Onder zijn leiding zijn journalisten en opiniemakers geïntimideerd toch? Als men het niet beter wist zou men zo in dit soort zoete mooie praatjes trappen.
7. Op pagina 37 staat: “…beroep op de oppositie en alle andere organisaties in Suriname om niet alleen kritisch te zijn maar ook daadwerkelijk mee te helpen”.
Bijna schizofreen is deze passage als je weet dat de president al twee jaar stelselmatig de oppositie schoffeert, alleen werkt met zijn eigen persoonlijke innercircle – de zogeheten family & friends – en daar zelfs niet van wil afwijken ondanks de vele openlijke opmerkingen en protesten. Hoe betrouwbaar is zo’n oproep? Het staat haaks met eerdere passages in dezelfde jaarrede. Hij vertelt hoe goed hij is, hoe slecht de rest is en aan het eind vraagt hij aan de ‘slechteriken’ met hem samen te werken. Hoe verkoop je dit aan de zelfs nog positivo’s in het leven? Zelfs zij trekken dit niet.
Samengevat, de jaarrede gaf een inkijk in de donkere zijde van Santokhi. Hij bevestigde onbedoeld wat inmiddels grote delen van de samenleving van hem vinden, namelijk dat hij niet de leider is die Suriname verder zal brengen, op hem kan je niet rekenen, hij blijkt niet betrouwbaar te zijn.
De jaarrede geeft derhalve, wat los van de inhoud, nog meer reden om somber te worden over de toekomst van Suriname.
Hikmat Mahawat Khan