Guyana heeft mogelijk meer dan US$ 50 miljard aan potentiële olie-inkomsten verspeeld doordat het land in 2016 een zeer ongunstig contract heeft afgesloten met de Amerikaanse oliegigant ExxonMobil. Dit blijkt uit het onderzoek van de Britse mensenrechtenorganisatie Global Witness dat vorige week naar buiten werd gebracht, meldt De Volkskrant.
Volgens de onderzoekers komt Guyana er met 52 procent van de olieopbrengst ‘uitzonderlijk’ bekaaid vanaf. Uit eerder onderzoek van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) blijkt dat vergelijkbare olie-exploitaties arme landen zo’n 73 procent opleveren, zo schrijft het tijdschrift Forbes deze week. Global Witness spreekt van een ‘uitbuitcontract’. “Een land met gebrek aan onderwijs, een teloorgaande suikerindustrie en onvoldoende middelen om zich te beschermen tegen de stijgende zeespiegel verdient beter”, aldus het rapport.
ExxonMobil noemt het rapport speculatief en vindt dat de onderzoekers er onvoldoende rekening mee hebben gehouden dat het bedrijf grote risico’s neemt om de diep in de oceaan gelegen olievelden te ontginnen. Volgens Exxon loopt de opbrengst voor Guyana bovendien nog op door belastinginkomsten en omdat er nog steeds nieuwe velden worden ontdekt.

Voor de kust van Guyana werden de afgelopen jaren aanhoudend nieuwe oliereserves gevonden door Exxon dat de exploitatierechten tot 2056 heeft vastgelegd. De omvang wordt inmiddels geschat op 8 miljard vaten, een van de grootste nieuwe reserves ter wereld. Dit belooft Guyana met nog geen 800 duizend inwoners een enorme welvaartsstijging. Maar nu de eerste olietankers in de Guyaanse wateren opduiken, rijst de vraag wanneer de bevolking gaat profiteren.
Het Exxon-contract dreigt nu inzet van de verkiezingen van volgende maand te worden. Speculaties over corruptie nemen toe en de overheid wordt onder druk gezet om een beter contract uit te onderhandelen. De Guyanese overheid hekelt het kritische rapport van Global Witness als een ‘aanval op de soevereiniteit’ en een poging om de aankomende verkiezingen van volgende maand te beïnvloeden.