In mijn column van gisteren had ik gesteld dat bijna niemand onder president Chan Santokhi wil dienen als minister van Financiën. Wispelturig als Santokhi de Reiziger is, laat hij zijn vertrouwelingen als een baksteen vallen indien het niet in zijn voordeel is. In de betreffende column heb ik Prenobe Bissessur en de gewezen minister van Grondbeleid en Bosbeheer, Diana Pokie, als voorbeelden gehanteerd. Om de column zo kort mogelijk te houden, heb ik niet alle voorbeelden aangehaald. De volgende voorbeelden wil ik u ook niet onthouden.
Xaviera Jessurun is slachtoffer van wispelturig gedrag van Santokhi
Na het bekend worden van het veelbesproken contract tussen Prenobe Bissessur en de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM), nam de president-commissaris van de SLM, Xaviera Jessurun, ontslag. Wat grote delen van het publiek niet weten, is dat zij ontslag moest nemen op instructie van Santokhi. Politiek gezien kwam het Santokhi de Reiziger niet goed uit dat Jessurun gehandhaafd werd en liet hij dus ook haar als een baksteen vallen. Dit, terwijl Santokhi op de hoogte was van het veel besproken contract tussen de SLM en Prenobe Bissessur.
Jessurun heeft geen problemen gemaakt van dat contract op instructies van de staat Suriname als enige aandeelhouder van de SLM, want Santokhi vertegenwoordigt de staat Suriname. Toen het erop aankwam, liet diezelfde staat Suriname haar in de steek door toedoen van Santokhi.
Jessurun was juist degene die het mes heeft durven in te zetten op plaatsen waar tot nu toe niemand gedurfd had in het zestigjarig bestaan van de SLM. Xaviera Jessurun heeft gezonde lef en besluitvaardigheid getoond door het mes in te zetten waar het moest, ondanks tegenstand. Zij heeft geen rekening gehouden met politieke verhoudingen en de hete adem van de ABOP RvC-leden. Zij heeft het bedrijfskundig inzicht laten prevaleren boven politieke verhoudingen. Zij heeft datgene gedaan wat van haar als president-commissaris verwacht mag worden. Waar zij moest kunnen rekenen op bescherming van president Santokhi die de aandeelhouder van de SLM vertegenwoordigt, liet Santokhi haar in de steek. Wispelturig gedrag van Santokhi is de oorzaak hiervan; hij is onberekenbaar.
Zo heeft zij de “IPB-reizen” en diverse geldverslindende privileges van RvC-leden van de SLM stopgezet, waardoor zij een doorn in het oog werd van de RvC-leden van de SLM die ‘gesparteld’ hebben in de media. Het vertrek van Xaviera Jessurun bij de SLM zie ik eerder als een gemiste kans voor de SLM.
Prof. dr. ir. Ryan Nannan moest aftreden op aandringen van Mellisa
Een ander voorbeeld dat ik u niet wil onthouden is het uittreden van prof. dr. ir. Ryan Nannan als RvC-lid bij Staatsolie Maatschappij Suriname N.V. Hij moest uittreden, omdat Mellisa dat geëist had van Santokhi. Mellisa vond dat indien zij eruit moest, dan moest Ryan Nannan ook eruit. Zo geschiedde het ook. Reden: Mellisa kon haar gang niet gaan bij Staatsolie en kreeg weerwoord en kritiek van Nannan als RvC-lid.
Ook de directeur van Staatsolie, Anand Jagessar, heeft een rol hierin gespeeld. Die wilde geen kritische RvC-leden als Nannan hebben, om zijn gang te kunnen gaan. Ik zou verwachten dat Santokhi het kritische RvC-lid juist zou behouden in het belang van Staatsolie. De belangen van Staatsolie zijn te groot om geen kritische RvC-leden te hebben. Weer zie je de wispelturigheid van Santokhi.
Minister van Financiën moet tussen twee vuren bewegen
Ik kan mij nog de incidenten heugen waarbij vicepresident Ronnie Brunswijk geld eiste van gewezen minister Armand Achaibersing van Financiën. Brunswijk eiste het geld niet om landsbelang, maar om partijbelang. Populistische zaken die zijn partijpropaganda ten goede kwamen moesten gefinancierd worden (tegen de comptabele regels in), terwijl Achaibersing elke dag elke cent moest omkeren om te kunnen betalen voor de hoogstnoodzakelijke dingen. Achaibersing heeft zijn rug recht gehouden, ondanks de chantage en politieke druk van Brunswijk.
Die druk was er niet alleen vanuit de zijde van Brunswijk en zijn ABOP, maar ook vanuit de zijde van de president. Zo heeft Santokhi hemel en aarde bewogen om US$ 7,5 miljoen uitbetaald te krijgen voor het woningbouwproject van Pan American Real Estate N.V. Het bedrag is op aandringen van Santokhi wel goedgekeurd in de Raad van Ministers, maar Achaibersing heeft geweigerd het geld uit te betalen.
Ten eerste, er was geen openbare aanbesteding gehouden voor de infrastructurele werken ten behoeve van het woningbouwproject. Ten tweede, hij gaf prioriteit aan de hoogstnoodzakelijke dingen. Ook bij Santokhi heeft Achaibersing zijn rug recht gehouden. Noot: Het laatste woord over de goedkeuring van de veelbesproken US$ 7,5 miljoen zonder een openbare aanbesteding is nog niet gezegd. Dit krijgt mogelijk nog een staartje.
Ik ben benieuwd of de nieuwe minister van Financiën ook zijn rug recht zal kunnen houden net als zijn voorganger. Ik volg met argusogen welke van de twee waarnemende ministers zijn handtekening zal zetten voor uitbetaling van de omstreden US$ 7,5 miljoen. Anders gezegd, ik ben benieuwd wie het predicaat van “Hoefdraad 2.0” wil krijgen en ook strafrechtelijk vervolgd wil worden.
Staatsrechtelijke onzuiverheid op het ministerie van Financiën
Al langer dan twee maanden wordt het ministerie van Financiën waargenomen door de ministers Albert Ramdin en Silvano Tjon-Ahin. “Minister van Alle Zaken”, Albert Ramdin, is de eerste waarnemer en bij diens afwezigheid, wordt het ministerie waargenomen door Silvano Tjon-Ahin. Een vreemde volgorde, want koning Albert heeft niet de vakinhoudelijke deskundigheid om een ministerie van Financiën te leiden.
Silvano Tjon-Ahin daarentegen wel. Koning Albert heeft niet die budgettaire mentaliteit die verwacht mag worden van een minister van Financiën, want op zijn eigen ministerie heeft hij de begroting van 2022 reeds overschreden op lopende uitgaven met betrekking tot de boekingsposten 1101/612. Daarnaast wordt personeel op de buitenlandse posten stelselmatig laat uitbetaald door Ramdin.
Twee ministers leiden het ministerie van Financiën. Welke van die twee zul je moeten aanspreken op zaken die misgaan? Welke van hen is politiek verantwoordelijk? In geval iets misgaat, zullen die twee dan naar elkaar wijzen en de politieke verantwoordelijkheid van zich afschuiven? Dit is de staatsrechtelijke onzuiverheid, die wij overigens vaak tegenkomen in de regering-Santokhi. Het land verkeert in een dermate financiële crisis dat je onmogelijk kunt volstaan met parttime ministers op dat ministerie, waarbij er eentje zelfs helemaal geen kaas van gegeten heeft.
Wat de staatsrechtelijke onzuiverheid betreft, schrijft Santokhi elke dag nieuw staatsrecht. Hij doet dingen die wij niet gewend zijn geweest in het staatsrechtelijk bestel van Suriname, waardoor het risico bestaat dat dit de “nieuwe normaal” zal worden.
Sunil Sookhlall
sunil.sookhlall@hotmail.com
Facebook
