De voormalige Filipijnse president Rodrigo Duterte is overgedragen aan het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. Dit maakte het hof bekend in een officiële verklaring. Het ICC wil Duterte berechten voor misdaden tegen de menselijkheid.
Hij werd dinsdagochtend gearresteerd op de internationale luchthaven van Manilla en arriveerde woensdag op Rotterdam The Hague Airport. Of hij inmiddels is overgebracht naar de gevangenis in Scheveningen, is nog onduidelijk. Vanavond reden meerdere voertuigen het gevangeniscomplex binnen, maar het is niet bevestigd of Duterte zich in een van die wagens bevond.
Duterte wordt vervolgd voor 43 moorden die tussen 2011 en 2019 werden gepleegd. Tijdens zijn bewind werden duizenden drugsdealers en -verslaafden gedood in wat hij presenteerde als een harde aanpak van de drugshandel.
De aanklachten hebben betrekking op de periode dat hij president was (2016-2022) én op de jaren daarvoor, toen hij burgemeester was van Davao City. In die tijd zou hij doodseskaders hebben ingezet om drugscriminelen te elimineren.
Volgens het ICC zijn er “redelijke gronden” om aan te nemen dat Duterte als “indirect medepleger” verantwoordelijk is voor moord als misdaad tegen de menselijkheid. Het hof stelt dat er aanwijzingen zijn dat deze grootschalige en systematische aanval op de bevolking heeft geleid tot duizenden doden. In het arrestatiebevel focust het ICC op een beperkt aantal incidenten om de bewijsvoering te versterken.
Duterte wordt vastgehouden in de Penitentiaire Inrichting Haaglanden, in een speciale afdeling die onder toezicht staat van de Verenigde Naties. Deze VN-afdeling voldoet aan de strengste normen op het gebied van de rechten van verdachten.
Gevangenen worden slechts wanneer strikt noodzakelijk geboeid, er is een kleine sportruimte beschikbaar, en verdachten kunnen onderwijs volgen. Daarnaast wordt bij de maaltijden rekening gehouden met dieetwensen en religieuze voorschriften.
Bij de gevangenis heeft zich een menigte van meer dan honderd aanhangers van de oud-president verzameld. Zij zwaaien met Filipijnse vlaggen en houden spandoeken omhoog met teksten als “We stand with Duterte” en “We love you!!! Tatay Digong”, een bekende bijnaam van Duterte.
Kort voordat hij in Nederland landde, nam Duterte een videoboodschap op voor de Filipijnse bevolking. In de opname zegt hij: “De rechtszaak zal lang duren. Maar ik zeg jullie: ik zal mijn land blijven dienen. Als dit mijn lotsbestemming is, dan zij het zo. Dank u.”
This will be a long legal proceeding, but I say to you, I will continue to serve the country. So be it if that is my destiny. Thank you.
—Former President Rodrigo Roa Duterte
📷Rody Duterte/Facebook pic.twitter.com/OBzHkPdrg4
— SMNI News (@smninews) March 12, 2025
Aanhangers en nabestaanden
Voordat Duterte op een vlucht naar Nederland werd gezet, werd hij vastgehouden op een legerbasis in de Filipijnen. Bij de poort verzamelden zich aanhangers die zijn vrijlating eisten.
In Manilla kwamen ook nabestaanden van slachtoffers van Dutertes drugsoorlog bijeen. “De moeders van wie echtgenoten en kinderen in de drugsoorlog zijn omgekomen, zijn opgelucht. Ze hebben hier lang op gewacht”, zegt Rubilyn Litao, lid van een organisatie die opkomt voor de rechten van slachtoffers.