Met verbazing heb ik kennisgenomen van de bijdrage van de heer Walter Jap Tjoen San, medisch specialist en lid van het Medisch Tuchtcollege. In deze bijdrage sprak hij zijn verontwaardiging uit over het mogelijk schenden van het medisch beroepsgeheim bij de publicatie van een obductierapport, in het kader van het overlijden van een voortvluchtige publieksfiguur.
Volgens hem had deze informatie nooit in de openbaarheid mogen komen. Maar juist in het Suriname van vandaag lijkt speculatie steeds vaker als waarheid te worden aangenomen, in plaats van harde feiten. In andere delen van de wereld, zoals in de Verenigde Staten of zoals zeer recentelijk met de gezondheidstoestand van de paus in Italië (Paus mag zondag na vijf weken het ziekenhuis verlaten, moet twee maanden aansterken, is het bij publieke figuren niet ongebruikelijk dat detailinformatie gedeeld wordt, juist vanwege de maatschappelijke impact.
Toch wil ik in dit kader teruggaan naar een schrijnend persoonlijk voorbeeld, waar privacy juist werd gebruikt als excuus om zich te onttrekken aan de menselijke plicht tot communicatie en compassie.
Vandaag, 24 maart 2025, is het exact vijf jaar geleden dat mijn geliefde vader, Theodoor ‘Eddy’ Maartens – door velen gekend als ‘Papa Eddy’ of ‘Meester’ – overleed na een kort ziekbed in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo. Een man die zijn leven in dienst had gesteld van het onderwijs, als onderwijzer, schoolhoofd, inspecteur van onderwijs in Suriname, en later in Nederland. Na zijn pensionering keerde hij terug naar Suriname, waar hij zich tot op de dag van zijn opname belangeloos inzette voor het onderwijs.
Na op 11 maart 2020 plotseling met spoed te zijn opgenomen vanwege een acute galblaasontsteking – daags nadat zijn huisarts hem had afgewimpeld met de woorden “kom maar terug als je weer klachten hebt” – bleek communicatie met de behandelende arts, vaatchirurg dr. Chigaroe, vrijwel onmogelijk. Deze weigerde pertinent telefonisch contact met ons als familie, met als reden ‘privacy’. Dit ondanks de uitdrukkelijke toestemming van mijn vader, en ondanks het feit dat wij, zijn vrouw en kinderen, vastzaten in Nederland door de plotselinge sluiting van het luchtruim op 12 maart 2020 vanwege covid-19.
Dr. Chigaroe – hoofdbehandelaar – heeft met medeweten van zijn collega dr. Walter Jap Tjoen San – medebehandelaar – geweigerd ons gedurende het ziekbed en zelfs in de laatste dagen van mijn vaders leven directe informatie te geven. Wanhopig hebben wij een buurvrouw moeten laten optreden als ‘familie’, zodat zij enige informatie aan ons kon doorgeven. Nimmer heeft een arts geverifieerd wie zij werkelijk was.
En zo moesten wij machteloos toekijken via schaarse beeldbelmomenten, terwijl zijn toestand verslechterde. Zelfs in de allerlaatste fase van zijn leven werd er niet gekozen voor menselijkheid, maar voor bureaucratische afstandelijkheid. In de vroege ochtend van 24 maart 2020 blies mijn vader zijn laatste adem uit. Wij moesten het via via vernemen. Op zijn overlijdensakte stond: ‘hartfalen’ en ‘uitdroging’. Niet verwonderlijk, als iemand niet meer in staat is zelfstandig te eten of te drinken.
Onze formele klacht, met daarin onze vragen en verzoek tot onafhankelijk onderzoek, werd beantwoord door het Ombudsbureau AZP. Hoewel men stelde dat er ‘passende maatregelen’ genomen zouden worden, bleef het onduidelijk welke. Een gesprek volgde – zonder aanwezigheid van Dr. Chigaroe – en was daarom onbevredigend. In het medisch dossier ontbreekt elke vorm van samenhangend behandelplan. Ik nodig medisch geschoolden uit om dit zelf te beoordelen.
Vijf jaar later blijft de pijn groot. Niet alleen door het verlies van een vader, echtgenoot, opa, vriend en wijze raadgever – maar vooral door de kille wijze waarop zijn laatste dagen zijn verlopen. In plaats van compassie en transparantie, werden we geconfronteerd met onbereikbaarheid en het misbruiken van het beroepsgeheim als schild. Wij kunnen het tenminste een stem en een gezicht geven.
Geacht Medisch Tuchtcollege, geachte minister van Volksgezondheid: Over medische schendingen gesproken! Of… keurt de slager nog steeds zijn eigen vlees? Wellicht dat dit als casus kan dienen voor de medische faculteit, zodat het overlijden van mijn vader toch nog ergens goed voor is geweest.
Michael Maartens
michael_maartens@hotmail.com
Zoon van Theodoor Eddy Maartens
Namens de nabestaanden
24 maart 2025
