“Terwijl ons huis economisch in brand staat, zitten regeringstoppers elkaar publiek onderuit te halen alsof hun leven ervan afhangt”, voert de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) aan in haar nawoord in haar recente uitgave van het economistenblad Inzicht. Het doorvoeren van de daadwerkelijke juiste financieel-economisch maatregelen is nu openlijk ondergeschikt gemaakt aan de individuele en partijbelangen, is de VES van oordeel.
Men komt niet verder dan wat lapmiddelen die de economische achteruitgang bestendigen. De Open Markt Operaties (OMO) gaat onverkort door, de overbesteding van de overheid gaat door terwijl er geldcreatie plaatsvindt, welke samen leiden tot de verdere stijging van de wisselkoers.
De VES haalt aan dat Suriname zich bevindt in een diepe financieel-economische crisis. De regering is ver achter op schema wat betreft de uitvoering van haar eigen regeerakkoord, het Herstelplan 2020-2022 en het IMF-EFF programma. Van de 26 maatregelen uit de urgentiefase (eerste negen maanden) van het Regeerakkoord is na 29 maanden slechts ongeveer 50 procent uitgevoerd. Het Herstelplan 2020-2022 loopt over vier weken ten einde. Het ministerie van Financiën en Planning heeft na december 2021 de verzoeken van de VES om de monitoringverslagen van het Herstelplan beschikbaar te stellen systematisch geweigerd en waarschijnlijk is er ruim minder dan 50 procent uitgevoerd.
Wat betreft het IMF-EFF-programma heeft Suriname de 3e en 4e tranche gemist en in december 2022 zal ook de 5e tranche worden misgelopen. Hierdoor ontbeert Suriname meer dan US$ 165 miljoen (ongeveer SRD 5 miljard). De autoriteiten zijn onverantwoordelijk en schuiven noodzakelijke herstelmaatregelen systematisch voor zich uit, is de VES van oordeel. De regering heeft toch de durf om voor 2023 een staatsbegroting aan te bieden aan De Nationale Assemblee (DNA) met een begrotingstekort van SRD 11,2 miljard (11,1 procent van het geplande BBP).
Dit is buitensporig en economisch onverantwoord en zal de onevenwichtige economie alleen maar verder doen verslechteren. Hierdoor zal de koers verder stijgen dat zal leiden tot verdere waardevermindering van de SRD, afname van de koopkracht en toename van de armoede.
Zonder politieke stabiliteit geen economische ontwikkeling
In plaats dat de regering werkt aan economische stabiliteit gevolgd door economische groei en ontwikkeling, ziet de VES dat het economisch herstel zwaar wordt aangetast door het ontbreken van politieke stabiliteit. De tweespalt in de regeringscoalitie is de bron en creatie van de politieke instabiliteit. De VES vraagt zich af al men zich realiseert dat deze politieke instabiliteit funest is voor het economisch herstel?
Het gehele jaar 2022 werd gekenmerkt door aantasting van democratische rechten van burgers en organisaties. Bedreigingen vanuit de hoogste leiding in het land naar burgers en instituten geschieden ongestraft. Afwijkend en decadent gedrag en onaangepast taalgebruik lijken normaal en kunnen zonder correctie plaatsvinden.
Veel tijd van de samenleving gaat verloren aan het onmaatschappelijk en verwerpelijk gedrag van de autoriteiten. Terwijl de coalitiepartijen zichzelf zitten te verrijken zit de pot schaamteloos de ketel te verwijten dat het zwart ziet, stelt de VES. De politieke verdeling van de macht en de koek is belangrijker, terwijl het volk verder verarmd door de onkunde van de regeerders tot economisch herstel.
Succesvolle formule doorbroken
In de historie van Suriname is gebleken dat financieel-economisch herstel alleen mogelijk is geweest door een goede afstemming van de twee monetaire autoriteiten, namelijk de minister van Financiën en de governor van de Centrale Bank van Suriname. Al vijf maanden ontbreekt het in Suriname aan een volwaardige minister van Financiën. Dit terwijl we in een diepe crisis zitten, een Herstelplan aan het uitvoeren zijn die maar niet wil vorderen en sinds maart al niet meer voldoen aan de plechtig overeengekomen beloften met het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Het ontbreken van een ervaren en integere minister van Financiën is een bewijs dat het beleid is vastgelopen en het herstel van onze economie nog heel lang zal uitblijven, is de VES van oordeel.