Rusland moet deze weken meer dan 600 miljoen euro aan buitenlandse schulden aflossen, maar door internationale sancties is dat lastig. Het land dreigt daardoor een wanbetaler te worden. Wat betekent dit voor Rusland? En wat gaan we er zelf van merken?
Wat is er aan de hand?
Rusland heeft, net als andere landen, schulden in het buitenland, bijvoorbeeld aan banken of investeerders. In totaal heeft het land tientallen miljarden dollars aan leningen die moeten worden terugbetaald. Een klein deel daarvan moest het deze week al betalen. Daarbij ging het om 117 miljoen dollar (106 miljoen euro).
Veel van deze leningen zijn aangegaan in dollars of euro’s en moeten ook in die valuta worden terugbetaald. Normaal gesproken zou dat voor Rusland, dat over veel dollars en euro’s beschikt, geen probleem zijn. Die heeft het echter bij banken in het buitenland ondergebracht en in veel gevallen zijn die tegoeden bevroren vanwege de Russische inval in Oekraïne.
De Russen kunnen dus niet bij dat geld. Daarnaast zijn er sancties genomen die het moeilijker maken om betalingen te doen tussen Rusland en het westen. Zo kunnen diverse Russische banken geen gebruik meer maken van SWIFT, een internationaal systeem waarmee opdrachten kunnen worden gegeven voor financiële transacties.
Dan kunnen ze toch in Russische roebels betalen?
Zo simpel ligt dat niet. De aflossingen die het land deze weken moet doen, zijn op leningen die het veelal zijn aangegaan in dollars en moeten daarom ook in dollars worden betaald. Als het land dat niet doet, maar in roebels betaalt, is dat voor belangrijke kredietbeoordelaars een teken van wanbetaling.
Woensdag moest Rusland dus 117 miljoen dollar overmaken en sommige schuldenaars zouden hun geld inderdaad hebben ontvangen (link). Officiële bevestiging is er echter nog niet.
Mocht het geld niet zijn overgemaakt, is er een periode van dertig dagen waarin Rusland de tijd krijgt om het alsnog over te maken, in dollars. Anders krijgt het land de status van wanbetaler van grote kredietbeoordelaars.
Wat zijn de gevolgen voor Rusland als het wanbetaler wordt?
Het land kan daardoor moeilijker aan buitenlandse leningen komen, en die zijn voor overheden zeer relevant. Ze financieren er tal van uitgaven mee en die uitgaven lopen in Rusland momenteel snel op. Oorlog voeren kost immers veel geld: denk aan voedsel en salarissen voor de soldaten, brandstof voor de voertuigen en wapens die moeten worden aangeschaft.
Daar komt nog bij dat de Russische economie sowieso al een dreun heeft gekregen sinds het land Oekraïne binnenviel. Honderden westerse bedrijven trekken zich terug, wat gepaard gaat met verlies van zeer veel banen. Ook de inflatie loopt hard op en de roebel is flink in waarde gedaald. De economie van het land zou dit jaar weleens met meer dan 10 procent kunnen krimpen.
Mocht Rusland inderdaad de status van wanbetaler krijgen, is het daar ook niet zomaar vanaf, ook niet als het de oorlog in Oekraïne snel beëindigt. Het imago van het land heeft immers een flinke deuk opgelopen, die het niet zomaar kwijtraakt.
Internationale investeerders hadden tot aan de invasie van Oekraïne juist prima ervaringen met de Russen. Het land heeft deze eeuw continu aan zijn betalingsverplichtingen voldaan. De laatste keer dat de Russen hun leningen niet aflosten was in 1998, toen het land werd getroffen door een financiële crisis.
Wat zegt Rusland zelf over de betalingen?
Rusland zegt dat het de betalingen van afgelopen woensdag heeft gedaan. Het is echter niet helemaal duidelijk of dat zo is en of die betalingen in roebels of dollars zijn gedaan.
Verder stelt de Russische regering dat als in de toekomst sprake is van wanbetaling, dit komt door de sancties en dat dat daarom de schuld is van het westen.
