Een eeuw geleden heeft de Duitse socioloog Max Weber twee typen politici onderscheiden: politici die leven vóór de politiek en politici die leven ván de politiek. Zij die leven vóór de politiek zijn vaak (charismatische) ideologen met een doel. Deze soort kan gevaarlijk zijn, omdat ongebreideld messianisme niet zelden uitdraait op persoonlijke macht. Zij die leven ván de politiek zijn meestal professionals die op welke publieke plek dan ook de staatszaken ambachtelijk runnen. Dit type is vaak link, omdat ambtelijke corruptie op de loer kan liggen.
Aan de twee door Max Weber beschreven typen van politici, willen wij eentje toevoegen. Dankzij de benoeming van Mellisa Santokhi, de vrouw van president Chan Santokhi, weten wij dat er een derde soort is: politici die de politiek privatiseren. Deze politici beschouwen de hun toevertrouwde staatsmacht als privé-eigendom, dat ze naar eigen goeddunken op neo-feodale wijze kunnen exploiteren. Gemandateerd door hét kiezersvolk hebben alleen zij de aandelen in handen. Zij zien de staat niet als een naamloze vennootschap, maar liever als een besloten vennootschap. Zorgwekkender is dat De Nationale Assemblee (DNA) of assembleeleden nog steeds weigeren om in te grijpen in deze klucht.
Het is ongekend dat zoveel concentratie van staatsmacht aanwezig is bij de families Santokhi en Brunswijk. In een samenleving als de onze zou je nooit willen dat families zich eenmaal 24 uur per dag met staatszaken bezighouden, want dat zou slechts voorbehouden moeten zijn aan de president. De argumentaties die gegeven worden kunnen nooit valide zijn. Een klein beetje fout bestaat niet, fout is fout. Mellisa kan misschien duizend en één masters hebben, maar noemenswaardige werkervaring heeft zij niet. Het RVC-lidmaatschap van het belangrijkste staatsbedrijf als Staatsolie kun je onmogelijk als stageplek gebruiken of als een opstap naar werkervaring. Mellisa heeft misschien extreme toegevoegde waarde in de raad van commissarissen, maar ook Mellisa is vervangbaar!
Het vaak gehoorde argument dat de president de cruciale informatie met betrekking tot Staatsolie liever van de eerste hand (van zijn vrouw) zou willen hebben, leidt tot de conclusie dat hij liever in andere belangrijke raden ook een vrouw kan plaatsen die tevens zijn vrouw is. Dan kan hij informatie van de eerste hand krijgen. Gelukkig voelt u het al zelf aan, dat dit niet de richting is die wij op moeten gaan.
Ronnie Brunswijk annex Leo Brunswijk
Nu begrijpen wij waarom de president het familiebedrijf Brunswijk niet heeft willen voorkomen. Dit even terzijde.
Het familiebedrijf Brunswijk heeft haar tentakels dusdanig verspreid over zoveel bedrijven, dat je tegenwoordig niet buiten dit bedrijf om heen kan. Je zult altijd moeten dealen met dit familiebedrijf en met de relaties van dit familiebedrijf die ook zitting hebben in diverse raden. Dit is een voedingsbodem voor corruptie en of geïnstitutionaliseerde diefstallen. Indien deze regering de corruptie wil aanpakken, is het juist van belang dat de ingrediënten voor corruptie vermeden worden. En ja, die hadden vermeden kunnen worden. Ook broer Leo is vervangbaar.
Wat wij in de afgelopen weken hebben gezien, is dat er steeds gedaan wordt aan damage control. Na elke ruis komt er na een week een soort Krin Taki, die de ruis nog groter maakt, want die “Krin Taki” is allesbehalve “krin”. Dit, terwijl die damage (schade) voorkomen had kunnen worden als de macht en arrogantie niet naar het hoofd gestegen waren. Dat in deze de morele ondergrens bereikt wordt, deert men niet. Het proces tot zelfreiniging is ingezet. Deze blunders zorgen ervoor dat zij automatisch gereinigd worden, zonder dat zij zelf iets voor hoeven te doen.
Politiek is geen troostliederen zingen. Juist als het aanzien van de president groot is, verdient hij het extra kritisch bejegend te worden. Vragen stellen, doorvragen, feiten checken, beleid controleren, pretenties verifiëren. Hoe meer aanzien (en dus macht) de politicus heeft, hoe meer tegenmacht hij verdient, om de balans erin te houden. Zeker in een crisis. Dat werkt trouwens ook beter voor mensen die thuis hun ongeduld moeten onderdrukken.
Advies: voorkom de domme fouten die doodsimpel te voorkomen zijn. Vraag bij elke handeling jezelf af, of je de schijn tegen hebt of niet. Heb je de schijn tegen, dan mag je duizend Krin Taki’s daarna houden; niks gaat helpen. Het kwaad is al geschied.
Sunil Sookhlall & Kries Mahabier
